بخش اول: ۳ – میزان اهمیت تمرکز

در هر لحظه، با پرسیدن سوال " آیا این ضروری است؟ " می توانید چیز هایی که ضروری نیستند را حذف کنید و زمان و آرامش بیشتری داشته باشید. افرادی که با خلاقیت و تفکر کردن سر و کار دارند، می بایست به تمرکز کردن اهمیت بدهند. این افراد شامل هنرمندان، نویسندگان، طراحان و همین طور تمامی افرادی که محصول یا خدماتی را به وجود می آورند، معلمین و اساتیدی که تولید محتوا می کنند، اساتیدی که سخن رانی ها را تنظیم می کنند، کسانی که کارهای تحقیقاتی انجام می دهند و مقاله می نویسند، والدینی که از فرزندان شان نگهداری می کنند و آن ها را آموزش می دهند و همه مدیران اجرایی ای که طرح های پیشنهادی را خلق می کنند، وبلاگ نویسان، طراحان وب سایت، کسانی که گزارش می نویسند، کسی که محصولات فیزیکی را طراحی و تولید می کند، مثلا طراحان صنعت مد و لباس، دانش آموزانی که تکالیف خود را در منزل انجام می دهند و خیلی خیلی خیلی از دیگر افراد جامعه فعالیت های خلاقانه ای دارند که لازمه آن داشتن تمرکز کافی است. تمرکز داشتن، برای افراد و کارهای خلاقانه بسیار ضروری است و انجام این امور بدون داشتن تمرکز کافی ممکن نیست.

چگونه عدم تمرکز و پریشانی فکری، به خلاقیت آسیب می زند؟ انجام هم زمان دو یا چند کار به شکل موثر و صحیح تقریبا برای همه ما غیر ممکن است. شما نمی توانید فکر های خلاقانه و نو آورانه داشته باشید و هم زمان به خواندن وبلاگ و یا مرور گروه ها و کانال های تلگرام و یا چک کردن پست های اینستاگرام بپردازید. ممکن است بگویید می شود با switch کردن بین کار یا تفکر خلاقانه با کارهای متضاد تمرکز ای مثل چک کردن ایمیل ها و پاسخ دادن به آن ها هر دو رویکرد را داشت و کارها را پیش برد، ولی باید خاطر نشان کنم که تغییر وضعیت برای ذهن ما میان حالت های مختلف بسیار سخت است. همچنین با هر بار تغییر وضعیت از حالت برقراری ارتباط (ایمیل – تلگرام – چت و.. ) به حالت خلق کردن و تفکر، اندکی از زمانی را که می توانستیم به خلاقیت بپردازیم از دست می دهیم، زیرا ذهن ما مجبور به تغییر وضعیت و تطبیق با حالت و فرآیند جدید می شود و این انرژی بر، زمان بر و تمرکز زدا است. در نتیجه هر بار که تغییر وضعیت می دهیم، فعالیت های خلاقانه ما مقداری کمتر، کند تر و آسیب دیده تر می شوند. باید توجه داشته باشید که فرآیند خلق کردن و پدید آوردن و پیش برد یک فرآیند خلاقانه و متفکرانه کاملا مجزا و متضاد فرآیند برقرای ارتباط و پرداختن به آن است.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: : ضرب المثل معروف که می گوید: با یک دست نمی توان دو عدد هندوانه برداشت، به این نکته اشاره دارد که بر خلاف تصوری که ما انسان ها از خودمان داریم، موجوداتی به شدت متمرکز و تک بعدی هستیم، منتهی سرعت تحلیل و تفکر و پردازش داده هایی که به ذهن ما وارد می شود، این حس کاذب را مبنی بر چند بعدی بودن و multi task بودن را به ما القا می کند.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: اگر به مبحث تک بعدی یا چند بعدی بودن ساختار ذهنی علاقه مند هستید، پیشنهاد می کنم مقالات زیر را مطالعه کنید: https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=95256794 https://en.wikipedia.org/wiki/Human_multitasking

باید توجه داشته باشید که هم زمان با برقراری انواع ارتباط با محیط اطراف و فعالیت های ضد تمرکز، نمی توان فرآیند تفکر و خلاقانه خود را به سر انجام رساند و پیش برد هم زمان این دو روند و یا تغییر وضعیت بین آن ها، به هر دو آسیب می زند. مطالعات آنلاین بی هدف و جسته و گریخته وبلاگ ها و کانال های تلگرام، چت های غیر ضروری و پی در پی، پاسخ گویی به ایمیل های وقت و بی وقت، تماس های تلفن همراه و همه ی ارتباطاتی که برقرار می کنیم فرصت تمرکز و زمانی را که باید به "خلق" کردن اختصاص دهیم را از بین می برند. باید توجه داشت که مطالعات آنلاین و ارتباطاتی که دارید به خودی خود نه تنها بر خلاف تمرکز و پرداختن به فرآیند های خلاقانه شما نیست، بلکه زمینه پیشرفت شما را نیز فراهم می کند. ولی، این روند در صورتی که بر روند اصلی زندگی شما غالب شود و موجب تغییر وضعیت های پی در پی بین فرآیند های اصلی زندگی و فرآیند تفکر و تمرکز شما با پاسخ گویی به چت ها، ایمیل ها و یا.. شود، می تواند تاثیر بسیار مخربی بر سلامت روانی و در نتیجه ساختار زندگی شما داشته باشد. طبق تجربه من، ارتباط با دیگران باعث هم افزایی و استفاده از ایده های دیگران می شود و به شما قدرت تفکری را می دهد که یک شخص به تنهایی از آن عاجز است. شما از دانسته ها و تجربیات دیگران الهام می گیرید و ایده ها و اطلاعات خام را برای ساختن جمع آوری می کنید.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: مفهومی که نویسنده سعی بر اشاره بر آن دارد، خرد جمعی است.

باید توجه داشت که رفتار مصرف گرایانه به صرف برقراری ارتباط و جمع آوری اطلاعات، خلق کردن نیست. ارتباطاتی که می سازید و تجربیاتی که از آن ها آگاه می شوید، به فرآیند خلاقانه و ساختن شما کمک می کنند و زمینه انجام کارها را برای شما فراهم می کنند. دانش و تجربیاتی که به واسطه میزان ارتباط معقول و عادی از ارتباط با دیگران به دست می آورید، مواد اولیه زمانی هستند که با خود خلوت می کنید و بر روی فعالیت های خلاقانه خود تمرکز می کنید.

چگونه با مانع شدن از حواس پرتی، به سمت خلاقیت و خلق کردن حرکت کنیم؟ تا اینجا متوجه شدیم که فرآیند های جداگانه خلق کردن، استفاده از تجربیات و دانش دیگران و روند برقراری ارتباط همگی لازمه داشتن تفکری خلاق و خلق کردن هستند ولی اجرای این فرآیند ها به صورت هم زمان با یکدیگر تداخل و روند تاثیر گذاری و تاثیر پذیری معکوس دارند. راه حل چیست؟ راه حل بسیار ساده و واضح است. راه حل چیزی نیست جز تفکیک فرآیند ها. ما می بایست در زمان هایی متفاوت، به مصرف انرژی و زمان خود به برقراری ارتباطات پرداخته و در زمانی دیگر، به تمرکز، تولید، نو آوری و تفکر خلاق در راستای اهداف مان بپردازیم. می دانیم، همیشه گفتن ساده تر از عمل کردن است... بله.. گفتن همیشه ساده تر از عمل کردن است... ولی در ادامه این کتاب، می خواهیم پیرامون مبحث تفکیک فرایند ها صحبت کنیم و باهم روند انجام آن ها را پیگیری کنیم.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: کتاب تمرکز به این دلیل به صورت تعاملی و آنلاین در اختیار شما قرار داده شده که همه ی ما باهم بتوانیم تمرینات آن را انجام دهیم و به صورت comment (دیدگاه) در جای جای کتاب با دیگران به اشتراک بگذاریم. با تفکیک فرآیند ها، وقت و ذهن خود را برای خلق کردن آزاد خواهید کرد و بسیار بهتر و موثر تر از قبل از توانایی شگفت انگیز خلق و تفکر خلاق خود در راستای نو آوری، استفاده خواهید کرد.

زمان روزانه خود را تقسیم کنید: بخشی از روز خود را به تمرکز، تفکر و فرآیند خلاقانه و ساختن اختصاص دهید، بخشی دیگر از ساعت های روز خود را به مصرف کردن زمان، ارتباطات و تعامل با دیگران اختصاص دهید و توجه داشته باشید که این دو مفهوم هر دو لازمه رشد و تعالی شما هستند ولی هرگز نباید با یکدیگر ترکیب شوند و نمی بایست هم زمان به آن ها پرداخته شود.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: شما می توانید روز خود را با ترکیب های زمانی مختلفی از بازه های زمانی تفکر خلاق و ارتباط با دیگران برنامه ریزی کنید. ولی به یاد داشته باشید که این تفکیک زمانی باید به شکلی باشد که تعداد تغییر وضعیت ها از حالت ارتباط با دیگران چه به صورت فیزیکی و تلفنی و ارتباطات آنلاین (چت – ایمیل و.. ) به حالت تفکر خلاق و تمرکز حد اقل ممکن باشد و هرگز این دو روند با هم تداخل نداشته باشند، زیرا تدخل ارتباط و تمرکز، نتیجه ای جز آسیب زدن به خلاقیت شما و اتلاف وقت و انرژی نخواهد داشت.

تمرکز – عدم تمرکز – میزان شادی: تمرکز، آورده ای بیش از خلاقیت و خلق کردن برای ما دارد. اگر دایما به صورت بی هدف آنلاین باشیم و باعث تشویش روان خود شویم، آرامش ذهنی خود را کاهش داده و میزان پریشانی فکری مان بیشتر می شود، در نتیجه با کاهش میزان تمرکز، سطح استرس ای که در طول روز، هفته، ماه، سال و در نتیجه طول زندگی مان احساس می کنیم بیشتر می شود و ما تبدیل به آدم هایی می شویم که کمتر شاد هستیم و ممکن است حتی افسرده شویم.

در روزگاران گذشته، کامپیوتر ها، تلفن های همراه و دیگر گدجت های هوشمند بخش کوچکتری از زندگی ما را تسخیر کرده بودند و ما زمان بیشتری از طول روز را آسوده از آن ها سپری می کردیم. البته باید خاطر نشان کرد که برخی از مردم، طبق عادت قدیمی خود، همچنان بخش زیادی از وقت خود را به تماشای تلوزیون می پردازند که این روند چندان بهتر از آنلاین بودن به صورت دایمی و فعالیت بیش از حد و مخرب در شبکه های اجتماعی و فضای آنلاین نیست. چیزی که بسیار حائز اهمیت است، این است که ما از روند هایی که به صورت دائم برای ما ایجاد حواس پرتی می کنند دوری کنیم. ما احتیاج داریم تا در سکوت و تنهایی کمی زمان را برای تامل و اندیشیدن به خود اختصاص دهیم. بدون این مهم، ذهن ما دائما در حال بمباران شدن توسط اطلاعات و احساسات از سوی دیگران است و قادر به استراحت نیست.

این روند می تواند میزان قابل توجهی فشار و استرس به ما وارد کند که قابل مدیریت نخواهد بود.

یادداشت مترجم: focusfree.ir: می توانید با اختصاص دادن زمان مشخصی به مدیتیشن، بسته به نیاز خود به تمرکز، متمرکز شدن را تمرین کنید. به یاد داشته باشید که مدیتیشن به شما کمک می کند تا الگوی فکری و رفتاری صحیح را یاد بگیرید و در طول روند زندگی متمرکز رفتار کنید و متمرکز فکر کنید و صرف مدیتیشن کردن، فقط زمانی که به مدیتیشن می پردازید احساس آرامش دارید. پس، تمرین های مدیتیشن باید با هدفی بلند مدت که یادگیری الگوی فکری و رفتاری متمرکز بودن در روند زندگی است، انجام شود.

ما نیاز به استراحت داریم. نحوه استراحت می تواند به شکل هایی باشد که اغلب نسبت به آن ها بی توجه هستیم. ما نیاز داریم تا از تنش رهایی پیدا کنیم و قدرت ذهن خود را مجددا برای تمرکز و فعالیت های خلاقانه و نو آورانه تجدید کنیم. تنها بودن و تامل کردن در سکوت به صورت روزانه، تا حدودی می توانند زمینه شادی را برای ما فراهم کنند. در این زمان می توانید به موسیقی گوش دهید، بدوید، منظره زیبایی را تماشا کنید، از خوردن یک سیب لذت ببرید و حتی با کسی که دوستش دارید یک مکالمه آرام داشته باشید.

در فصل های آینده به نحوه پیدا کردن و اختصاص دادن زمان لازم برای تمرکز می پردازیم. باید توجه داشت که خلوت کردن با خود و تفکر و تمرکز و به دست آوردن آرامش بسیار حائز اهمیت است.

بخش قبلی << عصر حواس پرتی

بخش بعدی >> قطع ارتباط می تواند زیبا باشد